Column Gewoon Speciaal: Onvoorspelbaar

foto freepik

Stef begint wat later op de ochtend. Sommige leerlingen zijn dan alweer naar huis.
De leerlingen die de hele ochtend blijven, vragen aan mij: "Komt Stef vandaag ook?"
"Ja, Stef komt vandaag ook."
"Oh nee hè!"

Stef is onvoorspelbaar, druk en explosief. Onverstaanbaar gedrag wordt het genoemd. Maar in persoonlijke gesprekjes die ik met hem heb gehad, weet ik wat hij onder andere heeft meegemaakt en wordt het gedrag meer verstaanbaar.
Hij heeft geen aansluiting op school, er zijn veel conflicten en ik kan niet anders dan continu een-op-eenGewoon met hem bezig zijn. Hij is gefixeerd op eten, stopt materialen in z'n mond en breekt zonder twijfel pennen en potloden doormidden tijdens frustratie.

Ja het is heftig en we maken ons zorgen over z'n toekomst. Therapie is ingezet, maar daar reageert hij vooralsnog te heftig op, waardoor het weer gestopt is. Hij woont in een instelling, want thuis ging en gaat het niet. Meerdere woonplekken, meerdere scholen.
Wanneer hij vandaag binnenkomt, gooit hij jas en tas op de grond en stormt meteen op een klasgenoot af die een speelgoedje van huis bij zich heeft. Hij zit aan het speelgoed en er ontstaat irritatie. Boos loopt hij naar z'n eigen tafel en gooit z'n materialen op de grond. Ik kijk naar hem.
"Ik mag er niet aankomen. Iedereen mag er aankomen, behalve ik!" roept hij boos.
"Kijk eens goed Stef. De andere kinderen zitten erbij, maar komen er óók niet aan. Alleen Mike zit eraan en het is van hemzelf."
Zonder iets te zeggen loopt hij de klas uit.
"Moet je naar de wc?" Hij knikt.

Wanneer hij de deur uit is, zegt één van de anderen: "Zo, die is weg. Eindelijk rust."
"Ik snap best dat je dat zegt. Maar niet elk kind woont thuis, zoals jullie."
Ik weet dat deze jongens thuis wonen, bij één of soms zelfs twee biologische ouders.
Het is stil en ze kijken naar mij. Dus ik ga verder. "En dan is het dus voor sommige kinderen lastig of zelfs onmogelijk om zich te gedragen zoals wij dat verwachten."
"Heeft hij dat dan niet geleerd?" vraagt er één.
"Of gewoon niet eens het voorbeeld daarvan gehad," zeg ik.
Ik heb niets over Stef gezegd. Alleen maar dat niet elk kind thuis woont.
Maar de blik van deze jongens is even veranderd en wanneer Stef weer binnenkomt en naar z'n plek loopt, volgen een aantal ogen hem. Met wat minder irritatie en een heel klein beetje compassie. Of begrip. Of acceptatie.
De rust is teruggekeerd.

Er is zóveel meer te leren dan alleen maar rekenen, lezen en schrijven.


Bart Heeling is leerkracht op De Aventurijn Renn4, een school voor speciaal onderwijs in Emmen. Hij geeft les aan kinderen met ernstige gedragsproblemen en/ of psychiatrische problematiek. Volgens Bart hebben mensen vaak nog een verkeerd beeld van het speciaal onderwijs. Hij deelt daarom zijn belevenissen in de column 'Gewoon Speciaal' en op LinkedIn. Eerder verscheen zijn bundel 'Gewoon Speciaal'. Je leest meer over Bart op zijn website.

Zijn andere columns lees je hier.