In het Stedelijk Museum in Coevorden is de tentoonstelling Adios Españoles te zien. De tentoonstelling neemt je mee op reis naar 1592, toen Coevorden het strijdtoneel werd van de Nederlandse Opstand (ook wel bekend als de Tachtigjarige Oorlog).
‘De tentoonstelling is gemaakt naar aanleiding van een maquette van het Beleg van Coevorden’ zegt interim directeur Evelien Wieling. ‘De maquette, met ruim 350 handgeschilderde soldaten van Spaanse en Staatse troepen, laat zien hoe het Beleg van Coevorden er ongeveer uit heeft gezien’.
Tekst gaat verder onder de foto.
Maquette Beleg van Coevorden. Gemaakt door Spellenvereniging UCP Leeuwarden, eigendom van Historisch Centrum Leeuwarden. Foto: ZO!34
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog is Nederland in handen van de Spanjaarden. Er veranderde veel, ook in Coevorden. De Spanjaarden waren namelijk Rooms-katholiek en zagen de Protestanten als ketters. Er begint een strijd voor godsdienstvrijheid: de Nederlandse Opstand is begonnen. Ook Coevorden wordt het toneel van deze harde oorlog.
Een aantal Nederlandse gewesten gaan samenwerken rond 1579 en ze sluiten een verbond: de Unie van Utrecht. Onder leiding van Prins Maurits (destijds stadhouder) en graaf Willem Lodewijk hervormen ze een leger en maken ze een einde aan de Spaanse belegeringen in een deel van Nederland.
Simon Stevin is een goede vriend van prins Maurits en vervult een belangrijke rol voor het Staatse leger als militair ingenieur. Hij is wiskundige en natuurkundige en met die kennis heeft hij een belangrijke troef in de strijd tegen de Spanjaarden: de spabijlhou.
‘De spabijlhou is een ontzettend handig wapen’ zegt Evelien Wieling. ‘Het is niet zomaar een wapen, maar een 3-in-1 wapen. Je kunt het als spa, bijl en houweel gebruiken. Heel effectief dus’.
Tekst gaat verder onder de foto.
Replica van een spabijlhou, gemaakt door leerlingen van De Nieuwe Veste in 2016, collectie Stedelijk Museum Coevorden. Foto: ZO!34
Belangrijke boodschapper
Naast de uitvinding van Simon Stevin, die met name het leger hielp, had het Staatse leger ook een slimme manier gevonden om te communiceren met de Coevordenaren in de stad. Ze lieten een hondje functioneren als geheime boodschapper. Door briefjes aan zijn halsband te bevestigen, kon het Staatse leger communiceren met de inwoners van de stad én andersom.
Tijdens de opening van de tentoonstelling speelde hond Jack samen met interim directeur Evelien Wieling zo’n geheime operatie na. De hond kwam met een briefje aan zijn halsband een boodschap bezorgen bij de directeur, waarna de tentoonstelling officieel werd geopend.
Tekst gaat verder onder de foto.
Hond Jack vervult een glansrijke rol tijdens de opening van de tentoonstelling: hij brengt een boodschap naar interim directeur Evelien Wieling. Op de voorgrond eigenaresse Michelle van Hondentraining centrum Krivee. Foto: Ger Vos/Stedelijk Museum Coevorden.
Pas in 1594, als Francisco Verdugo de stad écht verlaten heeft, keert de rust in Coevorden een beetje terug. De Coevordenaren beginnen de vesting weer op te bouwen. Al duurt het nog tot 1648 voor er écht rust is. Dan eindigt de Tachtigjarige Oorlog en wordt de Vrede van Münster ondertekend.
De tentoonstelling is nog tot en met 17 maart 2024 te zien in Stedelijk Museum Coevorden.